Ngày cưới là ngày hội hát
tưng bừng. Cô dâu người Giáy ở Hà Giang dứt khoát phải bước qua cánh cung và đống
lửa mới được bước vào nhà chồng. Phong tục hôn nhân của mỗi cộng đồng chứa đựng
khá tập trung đặc trưng tộc người.
Các đám cưới người Giáy
xưa, không thể thiếu các cuộc hát đối đáp giữa trai gái các làng đến dự. Ông
Lương Đình Nhất, công tác trong ngành văn hóa huyện Đồng Văn, Hà Giang cho biết,
thường là họ hát thâu đêm: “Đám cưới là nơi tập trung anh em nơi xa, nơi gần
hát giao duyên với nhau. Với những người chưa vợ chưa chồng người ta hát những
làn điệu tìm hiểu, yêu đương. Còn các thông gia, người ta hát những bài thông
gia, những làn điệu yêu nhau, tìm hiểu về đối tác thông gia với nhau”
Ngay cả các nghi thức lễ cưới
cũng được thể hiện bằng lời hát như hát đón dâu, hát đưa dâu, hát khuyên dạy
con dâu, con rể... Quan trọng nhất đối với người Giáy là bài hát trao dâu, lúc
cô con gái về nhà chồng mà nội dung chủ yếu là những lời tâm sự điều hơn lẽ thiệt
của hai họ đối với cô dâu, để cô dâu bước vào cuộc sống hôn nhân suôn sẻ.
Người Giáy có nhiều phong tục,
kiêng kỵ khi làm lễ cưới với ý nghĩa cho mối lương duyên được bền lâu. Chị
Lương Thu Hương, người dân tộc Giáy, huyện Yên Minh, Hà Giang kể: “Khi chú rể đến
đón dâu, trước khi lên nhà, người đến
đón dâu phải là em trai hoặc là em trai
họ của chú rể. Khi đến nhà gái, anh ta sẽ thấy 1 cái nón ở cầu thang. Nếu cứ đi
qua mà không đội nón lên đầu thì vào nhà sẽ bị uống rất nhiều rượu. Cho nên trước
khi vào nhà, người này phải đội cái nón, đồng thời cầm luôn 1 cái gậy ở cạnh đó
đi vào. Tất nhiên là cũng có 1 người lớn
tuổi đi cùng.
Ngay sau người em trai kia
khi báo tin rằng chú rể sẽ tới, chú rể mới được đi vào buồng cô dâu”. Chỉ khi
có sự đồng ý của bên nhà gái, cô
dâu mới đi ra khỏi buồng. Lúc
đó, chú rể mới được nhìn mặt cô dâu.
Về đến nhà chồng, trước khi
bước vào cổng, dứt khoát cô dâu người Giáy ở Hà Giang phải bước qua 1 cái cánh cung và 1 đống lửa với ý
nghĩa, bao nhiêu điều không may mắn ở
bên ngoài đi theo cô dâu suốt dọc đường sẽ bay đi hết. Người ta bắt 1 con gà
con làm phép. Ông thầy cúng cầm con gà ấy khua khua quanh đống lửa, sau đó thả
nó ra.
Không chỉ người Giáy mà nhiều
cộng đồng ở Hà Giang có niềm tin rằng: con gà có thể mang điều rủi ro đi, sau
khi được được thầy cúng khấn thần linh như dân tộc Bố Y, dân tộc Tày chẳng hạn.
Sưu tầm
Comments[ 0 ]
Đăng nhận xét